Zasady i formy udzielania pomocy społecznej

Pomoc społeczna udzielana jest na podstawie ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej ( Dz. U. z 2015, poz.163 z późn. zm.) oraz aktów wykonawczych ( rozporządzeń) do ustawy.

Prawo do świadczeń z pomocy społecznej przysługuje:

• osobom posiadającym obywatelstwo polskie, zamieszkującym i przebywającym na terytorium RP

• niektórym cudzoziemcom, zamieszkującym i przebywającym na tym terytorium RP

Pomocy społecznej udziela się osobom i rodzinom znajdującym się w trudnej sytuacji życiowej, w szczególności z powodu:

• ubóstwa;
  

• sieroctwa;
• bezdomności;
• bezrobocia;
• niepełnosprawności;
• długotrwałej lub ciężkiej choroby;
• przemocy w rodzinie;
• potrzeby ochrony ofiar handlu ludźmi;
• potrzeby ochrony macierzyństwa lub wielodzietności;
• bezradności w sprawach opiekuńczo-wychowawczych i prowadzenia gospodarstwa domowego, zwłaszcza w rodzinach niepełnych lub wielodzietnych;
• trudności w integracji cudzoziemców, którzy uzyskali w Rzeczypospolitej Polskiej status uchodźcy, ochronę uzupełniającą lub zezwolenie na pobyt czasowy udzielone w związku z okolicznością, o której mowa w art. 159 ust. 1 pkt 1 lit. c lub d ustawy z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach;
• trudności w przystosowaniu do życia po zwolnieniu z zakładu karnego;
• alkoholizmu lub narkomanii;
• zdarzenia losowego i sytuacji kryzysowej;

• klęski żywiołowej lub ekologicznej;

Prawo do świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej przysługuje:

1. osobie samotnie gospodarującej, której dochód nie przekracza kwoty 634 zł ( netto), zwanej „kryterium dochodowym osoby samotnie gospodarującej”
2. osobie w rodzinie, w której dochód na osobę nie przekracza kwoty 514 zł (netto), zwanej „kryterium dochodowym na osobę w rodzinie”
3. rodzinie, której dochód nie przekracza sumy kwot kryterium dochodowego na osobę w rodzinie, zwanej „kryterium dochodowym rodziny”
 przy jednoczesnym wystąpieniu co najmniej jednego z powodów społecznych wymienionych wyżej ( wskazanych w art. 7 pkt 2–15 ustawy o pomocy społecznej)

Osoby i rodziny, których dochód przekracza kryterium dochodowe, w szczególnie uzasadnionych przypadkach mogą korzystać ze świadczeń pomocy społecznej, natomiast rodzaj, forma i ewentualna odpłatność za świadczenia będą uzależnione od sytuacji życiowej i materialnej osoby lub rodziny.

Do dochodów nie wlicza się:

• alimentów świadczonych przez osoby w rodzinie na rzecz innych osób;

• jednorazowych świadczeń socjalnych;

• świadczeń w naturze;

• świadczenia pieniężnego w postaci składki na ubezpieczenie społeczne, opłacanej przez ośrodki pomocy społecznej;

• pomocy materialnej mającej charakter socjalny albo motywacyjny, przyznawanej na podstawie przepisów o systemie oświaty;

• świadczenia przysługującego osobie bezrobotnej na podstawie przepisów o promocji zatrudnienia  i instytucjach rynku pracy z tytułu wykonywania prac społecznie użytecznych;

• dochodu z powierzchni użytków rolnych poniżej 1 ha przeliczeniowego.

W razie wystąpienia rażących dysproporcji między wysokością dochodu a rzeczywistą sytuacją majątkową stwierdzoną przez pracownika socjalnego, kierownik ośrodka pomocy społecznej może odmówić przyznania świadczeń z pomocy społecznej.

Obowiązki osób i rodzin ubiegających się o pomoc społeczną: 

Osoby lub rodziny, korzystające z pomocy społecznej, zobowiązane są do współpracy z pracownikiem socjalnym w rozwiązywaniu swojej trudnej sytuacji życiowej.
Brak współdziałania osoby lub rodziny z pracownikiem socjalnym w rozwiązywaniu trudnej sytuacji życiowej wiąże się m.in.:

• odmowa zawarcia kontraktu socjalnego lub niedotrzymywanie jego postanowień;

• nieuzasadniona odmowa podjęcia zatrudnienia, innej pracy zarobkowej przez osobę bezrobotną;

• nieuzasadniona odmowa podjęcia lub przerwanie szkolenia, stażu, przygotowania zawodowego w miejscu pracy, wykonywania prac interwencyjnych, robót publicznych, prac społecznie użytecznych;

• odmowa lub przerwanie udziału w działaniach w zakresie integracji społecznej realizowanych w ramach Programu Aktywizacja i Integracja;

• Nieuzasadniona odmowa podjęcia leczenia odwykowego w zakładzie lecznictwa odwykowego przez osobę uzależnioną; mogą stanowić podstawę do odmowy przyznania świadczenia, uchylenia decyzji   o przyznaniu świadczenia lub wstrzymania świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej.
   Osoby i rodziny, korzystające ze świadczeń pomocy społecznej, są zobowiązane poinformować pracownika socjalnego o każdej zmianie w ich sytuacji osobistej i majątkowej, która wiąże się  z podstawą do przyznania świadczeń.
  Świadome wprowadzenie w błąd pracownika socjalnego może spowodować zmianę decyzji na niekorzyść strony oraz uznanie pobranych świadczeń za nienależnie.
  Świadczenia nienależnie pobrane podlegają zwrotowi, niezależnie od dochodu rodziny.

Do zadań MOPS należy:

1. Pomoc osobom bezdomnym
 Udzielenie schronienia następuje przez przyznanie miejsca noclegowego w Ośrodku Pomocy Bezdomnym. Osoby bezdomne mogą skorzystać z innych form pomocy społecznej w miarę zgłaszanych potrzeb. Osoba bezdomna może zostać objęta indywidualnym programem wychodzenia z bezdomności.
Informacji udziela mgr Małgorzata Kułaga specjalista pracy socjalnej MOPS
tel. 216-42-60 w. 38

2. Zasiłek celowy i celowy specjalny
Zasiłki celowe przyznawane są w celu zaspokojenia niezbędnej potrzeby , w szczególności na pokrycie w całości lub części : koszt zakupu leków i leczenia, remontu mieszkania, kupna opału, odzieży, a także kosztów pogrzebu. Może być przyznany rodzinie, która poniosła straty w wyniku zdarzenia losowego lub klęski żywiołowej lub ekonomicznej. Jest to świadczenie o charakterze jednorazowym dla osób i rodzin, służące zaspokojeniu konkretnej potrzeby bytowej. Kryterium uprawniające do zasiłku celowego jest takie samo jak w przypadku zasiłku stałego i okresowego. Wysokość przyznanego świadczenia, jak również podwyższenie kryterium dochodowego / w przypadku zasiłku celowego specjalnego / będzie zależało od decyzji gminy.

3. Zasiłek okresowy
Zasiłek okresowy może być przyznany ze względu na : długotrwałą chorobę, niepełnosprawność, brak możliwości zatrudnienia - gdy posiadane zasoby pieniężne nie wystarczają na zaspokojenie podstawowych potrzeb. Czasokres pobierania zasiłku indywidualnie ustala ośrodek pomocy społecznej. Minimalna wysokość zasiłku okresowego wynosi: 50%  różnicy między kryterium dochodowym a dochodem tej osoby lub rodziny.

4. Zasiłek stały
Zasiłek stały przysługuje osobie pełnoletniej całkowicie niezdolnej do pracy z powodu inwalidztwa powstałego po 18 roku życia lub wieku, jeżeli posiadany dochód jest niższy od kryterium dochodowego. Wysokość zasiłku ustala się jako różnicę między kryterium a posiadanym dochodem ( alimenty, dodatek mieszkaniowy, zasiłek pielęgnacyjny, inne świadczenia otrzymywane w formie pieniężnej np. z tytułu dzierżawy). Maksymalna kwota zasiłku wynosi aktualnie 604,-zł,- ; wysokość zasiłku nie może być niższa niż 30,-zł. W czasie pobierania zasiłku ośrodek opłaca również składki na ubezpieczenie zdrowotne, jeżeli osoba otrzymująca zasiłek nie jest zgłoszona do ubezpieczenia z innego tytułu. W przypadku zbiegu uprawnień do zasiłku stałego i renty socjalnej - zasiłek stały nie przysługuje.

5. Dożywianie
Dzieciom i młodzieży szkolnej w okresie nauki może być przyznana pomoc w postaci obiadów w szkole finansowanych przez Ośrodek. Pomoc ta przysługuje rodzinom, których dochód nie przekracza 150% kryterium dochodowego.
 Na podstawie Uchwały Nr 221 Rady Ministrów z dnia 10 grudnia 2013 r. w sprawie ustanowienia wieloletniego programu wspierania finansowego gmin w zakresie dożywiania „Pomoc państwa w zakresie dożywiania” na lata 2014–2020/ przyznawana jest pomoc w postaci dożywiania / obiady /dzieciom do 7 roku życia, uczniom do czasu ukończenia szkoły ponadgimnazjalnej orz osobom i rodzinom znajdującym się w trudnej sytuacji w szczególności osobom samotnym, w podeszłym wieku, chorym lub niepełnosprawnym.

6. Pomoc cudzoziemcom - cudzoziemcowi, który uzyskał w Rzeczypospolitej Polskiej status uchodźcy lub ochronę uzupełniającą udziela się pomocy w formie świadczeń pieniężnych oraz składkę na ubezpieczenie zdrowotne w ramach Indywidualnego Programu Integracji na okres 12 m-cy. Pomoc dla cudzoziemca przysługuje począwszy od miesiąca kalendarzowego, w którym cudzoziemiec złożył wniosek z dokumentacją. Wniosek obejmuje małoletnie dzieci cudzoziemca oraz jego małżonkę, jeżeli uzyskali w Rzeczypospolitej Polskiej status uchodźcy lub ochronę uzupełniającą ( Ustawa z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej rozdział 5).
 

7. Usamodzielnienie wychowanków placówek opiekuńczo-wychowawczych.
Osobie, która osiągnęła pełnoletność w rodzinie zastępczej oraz osoba pełnoletnia opuszczająca niektóre typy placówek opiekuńczo-wychowawczych i domów pomocy społecznej oraz schroniska dla nieletnich zostaje objęta pomocą mającą na celu jej życiowe usamodzielnienie i integrację ze środowiskiem poprzez pracę socjalną a także pomocą :
- pieniężną na usamodzielnienie
- pieniężną na kontynuowanie nauki
- w uzyskaniu odpowiednich warunków mieszkaniowych
- w uzyskaniu zatrudnienia
- na zagospodarowanie – w formie rzeczowej

Informacji udziela mgr Zbigniew Mrozek kierownik działu świadczeń MOPS,
tel. 216-42-60 w. 26

8. Opieka nad rodziną i dzieckiem

W Łomży utworzne zostało Centrum Pieczy Zastępczej (CPZ) ul. M.C. Skłodowskiej 5, 18-400 Łomża, które zajmuje się pieczą zastępczą w mieście. W MOPS w Łomży przyjmowane są natomiast wnioski o pomoc finansową dla rodzin zastępczych na przebywające w tych rodzinach dzieci.

Informacji udziela mgr Zbigniew Mrozek kierownik działu świadczeń MOPS,
tel. 216-42-60 w. 26

9. Pomoc rzeczowa.
Osobom znajdującym się w trudnej sytuacji zgłaszającym konieczność skorzystania z pomocy rzeczowej wydawane są skierowania do Caritas w Łomży , gdzie mogą również korzystać z bezpłatnych posiłków.

10. Usługi opiekuńcze.
Pomoc w formie usług opiekuńczych przysługuje osobom samotnym, które z powodu wieku, choroby lub innych przyczyn wymagają pomocy innych osób, a są jej pozbawione. Usługi obejmują pomoc w zaspokajaniu codziennych potrzeb życiowych, opiekę higieniczną zaleconą przez lekarza oraz w miarę możliwości zapewnienie kontaktów z otoczeniem. Odpłatność za usługi naliczana jest na podstawie  Uchwały Rady Miejskiej.
Informacji udziela Iwona Wądołowska pomoc administracyjna MOPS
tel. 216-42-60 w. 27

11. Kierowanie do domów pomocy społecznej

Informacji udziela mgr Zbigniew Mrozek – Kierownik Działu Świadczeń Środowiskowych tel. 86 216 42 60 w. 26